Δευτέρα 31 Μαρτίου 2008
Κυριακή 30 Μαρτίου 2008
Πέμπτη 27 Μαρτίου 2008
ΠΤΥΧΙΑ ΚΑΙ ΤΙΜΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
Παρακάτω παρουσιάζονται τα πτυχία και μερικές από τις διακρίσεις του Θ. Φ. Παπακωνσταντίνου:
Επαγγελματικό Παιδαγωγικό Δίπλωμα
Πανεπιστημίου Αθηνών με βαθμό ΑΡΙΣΤΑ (11.6.1927)
Πτυχίο Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
με βαθμό ΛΙΑΝ ΚΑΛΩΣ (9.5.1930)
Επαγγελματικό Παιδαγωγικό Δίπλωμα
Πανεπιστημίου Αθηνών με βαθμό ΑΡΙΣΤΑ (11.6.1927)
Πτυχίο Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
με βαθμό ΛΙΑΝ ΚΑΛΩΣ (9.5.1930)
Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών για το βιβλίο του
"Ανατομία της επαναστάσεως" (Δεκέμβριος 1953)
"Ανατομία της επαναστάσεως" (Δεκέμβριος 1953)
Απονομή του Σταυρού των Ταξιαρχών του Τάγματος
του Φοίνικος από τον Βασιλέα Κωνσταντίνο (21.6.1965)
Certificate of Merit for Distinguished Service in the Literary Field, Dictionary of International Biography, London, May 1975 (Τιμητικό Δίπλωμα για διακεκριμένη συνεισφορά στο λογοτεχνικό τομέα, Λεξικό Διεθνών Βιογραφιών, Λονδίνο, Μάιος 1975)
Τετάρτη 26 Μαρτίου 2008
Τρίτη 25 Μαρτίου 2008
Κυριακή 23 Μαρτίου 2008
ΣΑΦΗΝΕΙΑ (ΕΛ 36)
Εφημερίδα «Ελευθερία» την 15-6-45
Σήμερον μόνον η σαφήνεια ημπορεί ν' άποτελέση βάσιν της φιλίας μεταξύ των εθνών. Και όταν τα χωρίζουν ωκεανοί και θάλασσαι και – πολύ περισσότερον – όταν τα συνδέουν κοινά σύνορα. Ύπήρχεν εποχή, κατά την οποίαν καθησύχαζον τους λαούς ολίγα μειδιάματα και μερικαί τυπικαί διακηρύξεις φιλικών διαθέσεων. Ήσαν τότε oι λαοί αφελέστεροι; Έπίστευον περισσότερον εις το αίσθημα της τιμής; Πιθανόν. Έμεσολάβησεν όμως η πείρα του «μεσοπολέμου», της περιόδου πού διέρρευσε μεταξύ των δύο παγκοσμίων πολέμων. Αύτη η πείρα είναι τόσον οδυνηρά, ώστε τώρα οι λαοί, όσον πομπωδεστέρας διακηρύξεις φιλίας ακούουν, τόσον περισσότερον καχύποπτοι γίνονται. Όταν μάλιστα αι διακηρύξεις αύται συνοδεύωνται από μίαν ηθελημένης ασάφειαν, η οποία εθεωρείτο άλλοτε ως το άκρον άωτον της διπλωματίας.
Από καιρού εις καιρόν, η φίλη μας Γιουγκοσλαυία προκαλεί περίεργα συναισθήματα εις τον ελληνικόν λαόν με ωρισμένας εκδηλώσεις των επισήμων εκπροσώπων της. Συναισθήματα πικρίας, θα τα εχαρακτήριζε κανείς. Όχι αγανακτήσεως βέβαια. Το αίσθημα της αγανακτήσεως ούτε η αρθρογραφία της «Μπόρμπα» είναι δυνατόν να προκαλέση. Διότι είναι τόσον ανόητος... Πικρίαν αισθάνεται ο ελληνικός λαός, διότι oι επίσημοι Γιουγκοσλαύοι, εν τη προσπαθεία των ίσως να λύσουν πολλάς και απροβλέπτους εσωτερικάς αντινομίας – και ποίον κράτος δεν έχει αντινομίας, έστω και πολύ όλιγωτέρας; – ακολουθούν μίαν τακτικήν, που oι κακόπιστοι θα την έχαρακτήριζον χιτλερικήν, ενώ δι' ήμάς είναι πολύ ευεξήγητος.
Η Γιουγκοσλαυΐα – ή νέα Γιουγκοσλαβία – κατόπιν στροφής 180 μοιρών, έχει εγκαινιάσει μίαν πολιτικήν συνεργασίας με την Βουλγαρίαν. Κάτι περισσότερον ίσως: συγχωνεύσεως εις εν αμάλγαμα σλαυϊκής ομοσπονδίας. Δικαίωμά της. Οι επίσημοι εκπρόσωποί της μόνον τους λαούς της έχουν καθήκον να πείσουν. Τους λαούς της, oι όποιοι επολέμησαν τετράκις εναντίον των Βουλγάρων – ενώ ημείς επολεμήσαμεν τρις – και οι όποιοι ούτε μίαν ημέραν ησύχασαν από την εκπολιτιστικήν δράσιν των Βουλγάρων κομιτατζήδων, που εδρών και όταν ακόμη ο Μουσσολίνι και ο Χίτλερ ηλήτευον. Οπωσδήποτε, οι επίσημοι Γιουγκοσλαύοι, επειδή ακολουθούν αυτήν την πολιτικήν, υιοθετούν και όλα τα υποβολιμαία βουλγαρικά συνθήματα.
Εν εξ αυτών είναι και το σύνθημα περί υπάρξεως αυτοτελούς δήθεν μακεδονικής εθνότητος, η οποία θα έπρεπε ν' απόκτηση εθνικήν ελευθερίαν. Διετυπώθη επί τουρκοκρατίας η άποψις αυτή. Όταν εις τον γεωγραφικόν χώρον, πού επεκράτησε ν' άποκαλήται Μακεδονία, κατώκουν Έλληνες, Τούρκοι, Βούλγαροι, Κουτσοβλάχοι, Εβραίοι. Χαρακτηριστικόν είναι το γεγονός ότι, όταν το 1893 ιδρύετο εν Βουλγαρία το πρώτον μακεδονικόν κομιτάτον, ωμίλει περί Μακεδονίας, αλλά εκάλει υπό τας σημαίας του «πάντα κάτοικον, άνευ διακρίσεως γένους, εθνικότητος, θρησκείας, πεποιθήσεων και γλώσσης». Ανεγνώριζε, δηλαδή, την πολυεθνίαν εις τον μακεδονικόν χώρον, ο όποιος σήμερον ευρίσκεται κατανεμημένος μεταξύ Ελλάδος, Γιουγκοσλαβίας και Βουλγαρίας. Πώς ήτο δυνατόν ν' αποτελέση ξεχωριστήν εθνότητα – τότε ακόμη – έν άθροισμα κατοίκων, πού διέφερε και κατά την εθνικήν συνείδηση και κατά την θρησκείαν και κατά την γλώσσαν και κατά τας πεποιθήσεις;
Έκτοτε, κολοσσιαία ιστορικά γεγονότα εμεσολάβησαν. Διεμελίσθη το ευρωπαϊκόν τμήμα της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η Σερβία επεξετάθη έτι νοτιώτερον του Μοναστηρίου εντός του γεωγραφικού χώρου της Μακεδονίας. Η Ελλάς έλαβε το μερίδιόν της επίσης. Και η Βουλγαρία. Ήλθε κατόπιν ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος. Έπειτα η ίδικη μας ήττα εις την Μ. Ασίαν. Η ανταλλαγή των πληθυσμών. Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος. Η νίκη των δημοκρατιών. Εντός μιας δεκαετίας, από το 1913 μέχρι του 1923, το εθνολογικώς ασαφέστερον τμήμα της Ευρώπης έγινε σαφέστατον. Από την ελληνικήν Μακεδονίαν έφυγαν 600.000 Τούρκων. Έφυγαν επίσης – εκουσίως αυταί – μερικαί δεκάδες χιλιάδων Βουλγάρων. Και ήλθον και εγκατεστάθησαν εις την 'Ελλάδα – εις την Βόρειον και εις την Νότιον – 1.500.000 Ελλήνων εκ Μικρός Ασίας. Tο 1928, επί 1.300.000 κατοίκων της Β. 'Ελλάδος υπήρχον 82.000 σλαυόφωνοι και περί τας 60.000 Εβραίοι – από τους οποίους σήμερον ολίγαι μόνον χιλιάδες επιζούν, κατόπιν της χιτλερικής κατοχής.
Τώρα, η νέα Γιουγκοσλαβία θεωρεί βολικώτερον να όνομάζη Μακεδόνας τους κατοίκους της νοτίου Σερβίας. Και να τους μεταβάλη εις ομόσπονδον εθνότητα μαζί με τους κατοίκους του βουλγαρικού τρίγωνου της Μακεδονίας. Δεν είναι Σέρβοι οι του σέρβικου τμήματος; Αλλά τότε διατί τους ενσωμάτωσε το 1913; Δεν είναι Βούλγαροι οι του βουλγαρικού τμήματος; Αλλά τότε διατί τους διεξεδίκησεν η Βουλγαρία; Πάντως, οι του ελληνικού τμήματος της Μακεδονίας κάτοικοι είναι Έλληνες. Και η Ελλάς ουδεμίαν επί του θέματος αυτού δέχεται συζήτησιν. Μακεδονική εθνική συνείδησις ουδέποτε υπήρξεν. Εις την ελληνικήν Μακεδονίαν, εν πάση περιπτώσει, κατοικούν μόνον Έλληνες και μερικοί σλαυόφωνοι – 82.000 – έκ των οποίων πλείστοι έχουν – και αυτοί – ελληνικήν εθνικήν συνείδησιν.
Όταν, λοιπόν, ένας πρεσβευτής της Γιουγκοσλαυΐας προβαίνη εις επισήμους δηλώσεις, έχει, νομίζομεν, την υποχρέωσιν να γνωρίζη ολίγην ιστορίαν και προ παντός να είναι σαφής. Διότι, είπομεν, ότι κατήντησαν πολύ απηρχαιωμένα μέσα τα μειδιάματα και αι φιλικαί διακηρύξεις. «Η ρύθμισις – είπεν ο εν Λονδίνω Γιουγκοσλαύος πρεσβευτής – των ζητημάτων του βουλγαρικού και του ελληνικού τμήματος της Μακεδονίας θ’ άποτελέση θέμα αμοιβαίων συνεννοήσεων». Δια ποίον σκοπόν; Ζητήματα της ελληνικής Μακεδονίας αναμένοντα ρύθμισιν δεν υπάρχουν. Το είχε διακηρύξει αυτό προ ενός έτους ακριβώς και ο τότε υπουργός των Εξωτερικών της Γιουγκοσλαυΐας του Τίτο – όχι του Αλεξάνδρου ή του πρίγκηπος Παύλου – κ. Σμοντλάκα. Μήπως ο κ. πρεσβευτής νομίζη ότι τα ζητήματα αυτά εδημιουργήθησαν, διότι οι «σύμμαχοί» του Βούλγαροι έσφαξαν εν τω μεταξύ και μερικούς ακόμη Έλληνας ;
Σήμερον μόνον η σαφήνεια ημπορεί ν' άποτελέση βάσιν της φιλίας μεταξύ των εθνών. Και όταν τα χωρίζουν ωκεανοί και θάλασσαι και – πολύ περισσότερον – όταν τα συνδέουν κοινά σύνορα. Ύπήρχεν εποχή, κατά την οποίαν καθησύχαζον τους λαούς ολίγα μειδιάματα και μερικαί τυπικαί διακηρύξεις φιλικών διαθέσεων. Ήσαν τότε oι λαοί αφελέστεροι; Έπίστευον περισσότερον εις το αίσθημα της τιμής; Πιθανόν. Έμεσολάβησεν όμως η πείρα του «μεσοπολέμου», της περιόδου πού διέρρευσε μεταξύ των δύο παγκοσμίων πολέμων. Αύτη η πείρα είναι τόσον οδυνηρά, ώστε τώρα οι λαοί, όσον πομπωδεστέρας διακηρύξεις φιλίας ακούουν, τόσον περισσότερον καχύποπτοι γίνονται. Όταν μάλιστα αι διακηρύξεις αύται συνοδεύωνται από μίαν ηθελημένης ασάφειαν, η οποία εθεωρείτο άλλοτε ως το άκρον άωτον της διπλωματίας.
Από καιρού εις καιρόν, η φίλη μας Γιουγκοσλαυία προκαλεί περίεργα συναισθήματα εις τον ελληνικόν λαόν με ωρισμένας εκδηλώσεις των επισήμων εκπροσώπων της. Συναισθήματα πικρίας, θα τα εχαρακτήριζε κανείς. Όχι αγανακτήσεως βέβαια. Το αίσθημα της αγανακτήσεως ούτε η αρθρογραφία της «Μπόρμπα» είναι δυνατόν να προκαλέση. Διότι είναι τόσον ανόητος... Πικρίαν αισθάνεται ο ελληνικός λαός, διότι oι επίσημοι Γιουγκοσλαύοι, εν τη προσπαθεία των ίσως να λύσουν πολλάς και απροβλέπτους εσωτερικάς αντινομίας – και ποίον κράτος δεν έχει αντινομίας, έστω και πολύ όλιγωτέρας; – ακολουθούν μίαν τακτικήν, που oι κακόπιστοι θα την έχαρακτήριζον χιτλερικήν, ενώ δι' ήμάς είναι πολύ ευεξήγητος.
Η Γιουγκοσλαυΐα – ή νέα Γιουγκοσλαβία – κατόπιν στροφής 180 μοιρών, έχει εγκαινιάσει μίαν πολιτικήν συνεργασίας με την Βουλγαρίαν. Κάτι περισσότερον ίσως: συγχωνεύσεως εις εν αμάλγαμα σλαυϊκής ομοσπονδίας. Δικαίωμά της. Οι επίσημοι εκπρόσωποί της μόνον τους λαούς της έχουν καθήκον να πείσουν. Τους λαούς της, oι όποιοι επολέμησαν τετράκις εναντίον των Βουλγάρων – ενώ ημείς επολεμήσαμεν τρις – και οι όποιοι ούτε μίαν ημέραν ησύχασαν από την εκπολιτιστικήν δράσιν των Βουλγάρων κομιτατζήδων, που εδρών και όταν ακόμη ο Μουσσολίνι και ο Χίτλερ ηλήτευον. Οπωσδήποτε, οι επίσημοι Γιουγκοσλαύοι, επειδή ακολουθούν αυτήν την πολιτικήν, υιοθετούν και όλα τα υποβολιμαία βουλγαρικά συνθήματα.
Εν εξ αυτών είναι και το σύνθημα περί υπάρξεως αυτοτελούς δήθεν μακεδονικής εθνότητος, η οποία θα έπρεπε ν' απόκτηση εθνικήν ελευθερίαν. Διετυπώθη επί τουρκοκρατίας η άποψις αυτή. Όταν εις τον γεωγραφικόν χώρον, πού επεκράτησε ν' άποκαλήται Μακεδονία, κατώκουν Έλληνες, Τούρκοι, Βούλγαροι, Κουτσοβλάχοι, Εβραίοι. Χαρακτηριστικόν είναι το γεγονός ότι, όταν το 1893 ιδρύετο εν Βουλγαρία το πρώτον μακεδονικόν κομιτάτον, ωμίλει περί Μακεδονίας, αλλά εκάλει υπό τας σημαίας του «πάντα κάτοικον, άνευ διακρίσεως γένους, εθνικότητος, θρησκείας, πεποιθήσεων και γλώσσης». Ανεγνώριζε, δηλαδή, την πολυεθνίαν εις τον μακεδονικόν χώρον, ο όποιος σήμερον ευρίσκεται κατανεμημένος μεταξύ Ελλάδος, Γιουγκοσλαβίας και Βουλγαρίας. Πώς ήτο δυνατόν ν' αποτελέση ξεχωριστήν εθνότητα – τότε ακόμη – έν άθροισμα κατοίκων, πού διέφερε και κατά την εθνικήν συνείδηση και κατά την θρησκείαν και κατά την γλώσσαν και κατά τας πεποιθήσεις;
Έκτοτε, κολοσσιαία ιστορικά γεγονότα εμεσολάβησαν. Διεμελίσθη το ευρωπαϊκόν τμήμα της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η Σερβία επεξετάθη έτι νοτιώτερον του Μοναστηρίου εντός του γεωγραφικού χώρου της Μακεδονίας. Η Ελλάς έλαβε το μερίδιόν της επίσης. Και η Βουλγαρία. Ήλθε κατόπιν ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος. Έπειτα η ίδικη μας ήττα εις την Μ. Ασίαν. Η ανταλλαγή των πληθυσμών. Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος. Η νίκη των δημοκρατιών. Εντός μιας δεκαετίας, από το 1913 μέχρι του 1923, το εθνολογικώς ασαφέστερον τμήμα της Ευρώπης έγινε σαφέστατον. Από την ελληνικήν Μακεδονίαν έφυγαν 600.000 Τούρκων. Έφυγαν επίσης – εκουσίως αυταί – μερικαί δεκάδες χιλιάδων Βουλγάρων. Και ήλθον και εγκατεστάθησαν εις την 'Ελλάδα – εις την Βόρειον και εις την Νότιον – 1.500.000 Ελλήνων εκ Μικρός Ασίας. Tο 1928, επί 1.300.000 κατοίκων της Β. 'Ελλάδος υπήρχον 82.000 σλαυόφωνοι και περί τας 60.000 Εβραίοι – από τους οποίους σήμερον ολίγαι μόνον χιλιάδες επιζούν, κατόπιν της χιτλερικής κατοχής.
Τώρα, η νέα Γιουγκοσλαβία θεωρεί βολικώτερον να όνομάζη Μακεδόνας τους κατοίκους της νοτίου Σερβίας. Και να τους μεταβάλη εις ομόσπονδον εθνότητα μαζί με τους κατοίκους του βουλγαρικού τρίγωνου της Μακεδονίας. Δεν είναι Σέρβοι οι του σέρβικου τμήματος; Αλλά τότε διατί τους ενσωμάτωσε το 1913; Δεν είναι Βούλγαροι οι του βουλγαρικού τμήματος; Αλλά τότε διατί τους διεξεδίκησεν η Βουλγαρία; Πάντως, οι του ελληνικού τμήματος της Μακεδονίας κάτοικοι είναι Έλληνες. Και η Ελλάς ουδεμίαν επί του θέματος αυτού δέχεται συζήτησιν. Μακεδονική εθνική συνείδησις ουδέποτε υπήρξεν. Εις την ελληνικήν Μακεδονίαν, εν πάση περιπτώσει, κατοικούν μόνον Έλληνες και μερικοί σλαυόφωνοι – 82.000 – έκ των οποίων πλείστοι έχουν – και αυτοί – ελληνικήν εθνικήν συνείδησιν.
Όταν, λοιπόν, ένας πρεσβευτής της Γιουγκοσλαυΐας προβαίνη εις επισήμους δηλώσεις, έχει, νομίζομεν, την υποχρέωσιν να γνωρίζη ολίγην ιστορίαν και προ παντός να είναι σαφής. Διότι, είπομεν, ότι κατήντησαν πολύ απηρχαιωμένα μέσα τα μειδιάματα και αι φιλικαί διακηρύξεις. «Η ρύθμισις – είπεν ο εν Λονδίνω Γιουγκοσλαύος πρεσβευτής – των ζητημάτων του βουλγαρικού και του ελληνικού τμήματος της Μακεδονίας θ’ άποτελέση θέμα αμοιβαίων συνεννοήσεων». Δια ποίον σκοπόν; Ζητήματα της ελληνικής Μακεδονίας αναμένοντα ρύθμισιν δεν υπάρχουν. Το είχε διακηρύξει αυτό προ ενός έτους ακριβώς και ο τότε υπουργός των Εξωτερικών της Γιουγκοσλαυΐας του Τίτο – όχι του Αλεξάνδρου ή του πρίγκηπος Παύλου – κ. Σμοντλάκα. Μήπως ο κ. πρεσβευτής νομίζη ότι τα ζητήματα αυτά εδημιουργήθησαν, διότι οι «σύμμαχοί» του Βούλγαροι έσφαξαν εν τω μεταξύ και μερικούς ακόμη Έλληνας ;
Δευτέρα 17 Μαρτίου 2008
Ο ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΜΥΘΟΣ (Ει-167)
Η Γιουγκοσλαβία, η οποία αποτελεί μωσαϊκόν γλωσσών και δογμάτων και από του 1945 υιοθέτησε το ομοσπονδιακόν σύστημα κρατικής οργανώσεως, ανακηρυχθείσα «Ομοσπονδιακή Λαϊκή Δημοκρατία», έχει δημιουργήσει ένα μύθον, που κατά περιόδους τον εξαπολύει και προσπαθεί να τον αξιοποιήση επεκτατικώς εις βάρος των γειτόνων της και ιδία της Ελλάδος. Ο μύθος αυτός λέγει ότι εις την Βαλκανικήν υπάρχει, εκτός των ιστορικώς γνωστών εθνοτήτων, και μία άλλη, η «Μακεδονική», ότι κοιτίς της εθνότητος αυτής είναι η νότιος Σερβία, η οποία απετέλεσε την υπό του κομμουνιστικού καθεστώτος ονομασθείσαν «Ομόσπονδον Λαΐκήν Δημοκρατίαν της Μακεδόνιας» και ότι τμήματά της ζουν «αλύτρωτα» εις την ελληνικήν Μακεδονίαν (την οποίαν οι Γιουγκοσλάβοι αποκαλούν «Μακεδονίαν του Αιγαίου», κατ’ αντιδιαστολήν προς την ιδικήν των «Μακεδονίαν του Αξιού») και εις την Βουλγαρίαν (την λεγομένην «Μακεδονίαν του Πιρίν»).
Με τήν Γιουγκοσλαβίαν ευρισκόμεθα από δεκαετίας περίπου εις φιλικάς σχέσεις, έπειτα από μίαν περίοδον, κατά την διάρκειαν της οποίας συνέβησαν πολλά, που ο ελληνικός λαός θα ήθελε να λησμονήση, εν ώ μετρω ευθύνεται δι' αυτά η γείτων μας. Δυστυχώς, όμως, ο προσφιλής της μύθος, προβαλλόμενος κατά καιρούς -πάντοτε υπευθύνως, διότι η Γιουγκοσλαβία είναι ολοκληρωτικόν κράτος - εκ μέρους προσωπικοτήτων και εφημερίδων του καθεστώτος, έρχεται να διατάραξη εκάστοτε την φιλικήν μεταξύ των δύο χωρών ατμόσφαιραν, η οποία εδημιουργήθη με τόσας εκ μέρους της Ελλάδος υποχωρήσεις. Έτσι και κατά τας αρχάς του παρελθόντος μηνός, με την ευκαιρίαν ενός συνεδρίου του τοπικού Κομμουνιστικού Κόμματος, που συνήλθεν εις τα Σκόπια (πρωτεύουσαν της «Ομοσπόνδου Λαϊκής Δημοκρατίας της Μακεδονίας»), ενεφανίσθη ο πρωθυπουργός της τοπικής κυβερνήσεως κ. Κολισέφσκυ και, παρουσία του αντιπροέδρου της κεντρικής γιουγκοσλαβικής κυβερνήσεως, κ. Καρντέλι, Υπεστήριξε τα εξής, τα οποία εδημοσίευσεν εν εκτάσει η εφημερίς των Σκοπίων «Νόβα Μακεντόνια», της 6ης Οκτωβρίου:
Ότι υπάρχει χωριστή εθνότης «Μακεδόνων». Ότι τμήμα της εθνότητος αυτής ζή εις την Ελλάδα και άλλο εις την Βουλγαρίαν. Ότι ως εκ τούτου υφίσταται εξ αντικειμένου «μακεδονικόν ζήτημα», το οποίον πρέπει να τακτοποιηθή. Ότι ουδείς δύναται να ζητήση από την χώραν του κ. Κολισέφσκυ όπως αγνοήση την ύπαρξιν του «μακεδονικού ζητήματος» και παύση να ενδιαφέρεται δια τα συμφέροντα του λαού της. Και ότι, δια την τακτοποίησιν του ζητήματος αυτού, πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν τα κριτήρια που εχρησιμοποιήθηκαν δια την ικανοποίησιν των εθνικών δικαιωμάτων και συμφερόντων των Κυπρίων. Αυτά υπεστήριξεν ο πρωθυπουργός της «Ομοσπόνδου Λαϊκής Δημοκρατίας της Μακεδονίας», η οποία έχει εμβαδόν 25.713 τετραγωνικών χιλιομέτρων και περί το 1.406.000 κατοίκων, επαναλαμβάνων και συγχρονίζων τον από του 1945 υποστηριζόμενον παρά των Γιουγκοσλάβων «μακεδονικόν μύθον».
Και πρόκειται περί μύθου χαλκευθέντος, ο οποίος δεν ανταποκρίνεται ούτε εις την ιστορικήν, ούτε εις την παρούσαν εθνολογικήν πραγματικότητα, διότι οι όροι «Μακεδονία» και «Μακεδόνες» υπήρξαν επί τεσσάρας αιώνας εντός της οθωμανικής αυτοκρατορίας όροι γεωγραφικοί και όχι εθνολογικοί. Η Μακεδονία – η περιοχή δηλαδή μεταξύ Μαυροβουνίου, Αχρίδος, Γράμμου, Ολύμπου, Χαλκιδικής, Νέστου, Πιρίν και Οσογκόφσκας – κατωκείτο επί τουρκοκρατίας από μωσαϊκόν λάων, επικρατέστεροι των οποίων ήσαν οι Έλληνες, οι Τούρκοι και οι Σλάβοι. Εφ’ ω και μεταξύ των τριών αυτών λαών υπήρξεν οξύτατος ο ανταγωνισμός μέχρι των Βαλκανικών πολέμων. Τρία έθνη ευρίσκοντο επί σκηνής καθ’ όλον αυτό το διάστημα: Η Τουρκία, η οποία ηγωνίζετο να διατηρήση την ευρωπαϊκήν αυτοκρατορίαν της· η Ελλάς, η οποία επεδίωκε ν’ απελευθερώση τα υπόδουλα τέκνα της· και η Βουλγαρία, η οποία επωφθαλμία την ηγεσίαν και την προσάρτησιν των εντός της Μακεδονίας κατοικούντων σλαβόφωνων. Οι Σέρβοι, καίτοι είχον ανεξάρτητον κράτος απουσίαζαν από την μάχην.
Δεν ημπορεί να χαρακτηρισθή ως ιδιαιτέρα «γλώσσα», συμφώνως προς τας αρχάς της γλωσσολογικής επιστήμης, αυτό που ομιλούν οι κάτοικοι της νοτίου Σερβίας (η οποία από του 1945 ονομάζεται «Ομόσπονδος Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας») και ωρισμένων χωρίων της Βορείου 'Ελλάδος. Είναι ένα υποτυπώδες ιδίωμα σλαβικής υφής, με πολύ πτωχόν λεξιλόγιον, που συνδέεται στενώτατα τόσον με την σερβικήν, όσον και με την βουλγαρικήν γλώσσαν και έχει δανεισθή πλείστας λέξεις από την ελληνικήν, την τουρκικήν, την βλαχικήν κλπ. Η σχέσις του ιδιώματος αυτού προς την βουλγαρικήν και την σερβικήν γλώσσαν είναι ανάλογος με την σχέσιν της ποντιακής, λόγου χάριν, ή της κυπριακής διαλέκτου προς την ελληνικήν γλώσσαν. Μέχρι του τέλους του δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου το σλαβικόν αυτό ιδίωμα δεν είχεν αποκτήσει γραπτήν μορφήν, ούτε είχε χρησιμοποιηθή εις τον γραπτόν – έντεχνον ή απλούν – λόγον. Ήτο ιδίωμα προφορικής αποκλειστικώς χρήσεως.
Όταν το 1893 6 Βούλγαρος Ν. Γκρούεφ ίδρυσε την «Εσωτερικήν Μακεδονικήν Επαναστατικήν Οργάνωσιν» εκάλει όπως προσχωρήση εις αυτήν όχι καμμίαν φανταστικήν εθνότητα «Μακεδόνων», αλλά «πάντα κάτοικον της Ευρωπαϊκής Τουρκίας, άνευ διακρίσεως γένους, εθνότητος, θρησκείας και πεποιθήσεων» και έτασσεν ως σκοπόν την απελευθέρωσιν όλων των κατοίκων τούτων από του τουρκικού ζυγού. Και όταν, δύο έτη κατόπιν, ο Σαράφωφ ίδρυε, κατ' έμπνευσιν του τσαρίσκου Φερδινάνδου, την «Εξωτερικήν Μακεδονικήν Επαναστατικήν Οργάνωσιν», δεν ωμίλει πάλιν περί «Μακεδόνων» ως «Ιδικής εθνότητος, άλλ’ εζήτει την προσάρτησιν της Μακεδονίας εις την Βουλγαρίαν και εγκαινίαζε μίαν περίοδον τρομοκρατικής δράσεως κατά των Ελλήνων κυρίως, οι οποίοι δεν ήσαν δυνάσται, αλλά δυναστευόμενοι.
Κατά την από του 1908 μέχρι του 1911 περίοδον - την κατ’ εξοχήν περίοδον του προπαγανδιστικού ανταγωνισμού μεταξύ των κυρίων εθνοτήτων της οθωμανικής Μακεδονίας, δηλαδή, των Ελλήνων, των Τούρκων, των Βουλγάρων και των Σέρβων - ουδείς γίνεται λόγος περί «Μακεδόνων». Οι σλαβόφωνοι κάτοικοι της Μακεδονίας έχουν ή ελληνικήν ή βουλγαρικήν εθνικήν συνείδησιν. Πολλοί εστάθησαν οι καθοριστικοί παράγοντες του προς την μίαν ή την άλλην κατεύθυνσιν εθνικού προσανατολισμού των. Το βέβαιον, πάντως, είναι ότι, κατά την διάρκειαν του αγώνος εις την Μακεδονίαν, τα σλαβόφωνα χωρία της περιοχής του Μοναστηρίου και της σημερινής ελληνικής Μακεδονίας έδωσαν γενναίους Έλληνας αντάρτας και φοβερούς Βουλγάρους κομιτατζήδες.
Μετά τους Βαλκανικούς πολέμους, οπότε την Μακεδονίαν διενεμήθησαν οι Έλληνες, οι Σέρβοι και οι Βούλγαροι, και μέχρι του 1921, το «μακεδονικόν ζήτημα» υπάρχει μόνον ως εκδήλωσις βουλγαρικού αλυτρωτισμού. Και πάλιν περί «Μακεδόνων» ως έθνους ουδείς γίνεται λόγος. Μόνον μετά την εμφάνισιν του μπολσεβικισμού, ως κρατικού καθεστώτος, ετέθη υπ’ αυτού «μακεδονικόν ζήτημα» ως ζήτημα απελευθερώσεως ενός ιδιαιτέρου, τάχα, έθνους και ερρίφθη το σύνθημα της δημιουργίας μιας «ανεξαρτήτου και ενιαίας μακεδονικής δημοκρατίας», ως μέλους ομοσπονδίας βαλκανικών κρατών, Το σύνθημα όμως τούτο ηρνήθη να το υιοθετήση το Κομμουνιστικόν Κόμμα της Γιουγκοσλαβίας, καίτοι διαταχθέν υπό της Τρίτης Διεθνούς, διότι δεν επίστευεν ότι υπάρχει χωριστή μακεδονική εθνότης.
Έπειτα, άλλωστε, από τας περιπετείας των Βαλκανικών πολέμων, του πρώτου Παγκοσμίου πολέμου, της ανταλλαγής των πληθυσμών, των συμφωνιών περί εκουσίας μεταναστεύσεως κλπ., οι σλαβόφωνοι της χώρας μας, κατοικούντες όλοι εις την Βόρειον Ελλάδα, ανήρχοντο εις 82.000 εν όλω, συμφώνως προς την απογραφήν του 1928, επί πληθυσμού ενός και ημίσεος εκατομμυρίου της περιοχής. Κατά την διάρκειαν της κατοχής, ένα μέρος των σλαβόφωνων αυτών συνειργάσθη στενώς με τας βουλγαρικάς Αρχάς, αι οποίαι είχαν εγκατασταθή εις την Βόρειον Ελλάδα, έδρασαν εγκληματικώς κατά του ελληνικού πληθυσμού και, όταν η πλάστιγξ ήρχισε να κλίνη εις βάρος του Άξονος, αντήλλαξε τον βουλαρικόν σωβινισμόν με τον κομμουνιστικόν λαοκρατισμόν. Με την απελευθέρωσιν της χώρας, όσοι εκ των σλαβόφωνων της κατηγορίας αυτής ησθάνοντο ότι, λόγω των εγκλημάτων που είχαν διαπράξει, διέτρεχαν κίνδυνον τιμωρίας, κατέφυγαν εις την Βουλγαρίαν και άλλοι εις την Γιουγκοσλαβίαν. Εις τας δύο αυτάς χώρας προσετέθη και δεύτερον στρώμα φυγάδων, μετά την στρατιωτικήν συντριβήν της κομμουνιστικής ανταρσίας του 1946 έως 1949. Έτσι, σήμερον, οι απομένοντες εις την Βόρειον Ελλάδα σλαβόφωνοι ανέρχονται, συμφώνως προς την απογραφήν του 1951, εις 41.000.
Εν τω μεταξύ, από του 1944, oι επικρατήσαντες εις την Γιουγκοσλαβίαν κομμουνισταί συνέλαβον το μεγαλεπήβολον σχέδιον ν’ αναλάβουν αυτοί, ως διάδοχοι των Βουλγάρων σωβινιστών, την προστασίαν των Σλαβόφωνων της νοτίου Σερβίας, άλλα και της ελληνικής και της βουλγαρικής Μακεδονίας, να τους παρουσιάσουν ως χωριστήν εθνότητα και να υψώσουν τεχνητώς το πτωχόν ιδίωμά των εις γλώσσαν. Η πρωτοφανής αυτή εις την ιστορίαν προσπάθεια συνεχίζεται έκτοτε υπό της γείτονας Γιουγκοσλαβίας και κατά περιόδους σημειώνει εξάρσεις, όπως η τελευταία, πού γεννούν πολλάς αμφιβολίας δια την ειλικρίνειαν της γιουγκοσλαβικής φιλίας έναντι της Ελλάδος, ενώ θεμελιώνουν την βεβαιότητα ότι η γείτων μας τρέφει απαραδέκτους και επικινδύνους δια την ειρήνην επεκτατικάς βλέψεις. Και αυτό ο ελληνικός λαός είναι υποχρεωμένος να το λάβη σοβαρώς υπ’ όψιν.
Με τήν Γιουγκοσλαβίαν ευρισκόμεθα από δεκαετίας περίπου εις φιλικάς σχέσεις, έπειτα από μίαν περίοδον, κατά την διάρκειαν της οποίας συνέβησαν πολλά, που ο ελληνικός λαός θα ήθελε να λησμονήση, εν ώ μετρω ευθύνεται δι' αυτά η γείτων μας. Δυστυχώς, όμως, ο προσφιλής της μύθος, προβαλλόμενος κατά καιρούς -πάντοτε υπευθύνως, διότι η Γιουγκοσλαβία είναι ολοκληρωτικόν κράτος - εκ μέρους προσωπικοτήτων και εφημερίδων του καθεστώτος, έρχεται να διατάραξη εκάστοτε την φιλικήν μεταξύ των δύο χωρών ατμόσφαιραν, η οποία εδημιουργήθη με τόσας εκ μέρους της Ελλάδος υποχωρήσεις. Έτσι και κατά τας αρχάς του παρελθόντος μηνός, με την ευκαιρίαν ενός συνεδρίου του τοπικού Κομμουνιστικού Κόμματος, που συνήλθεν εις τα Σκόπια (πρωτεύουσαν της «Ομοσπόνδου Λαϊκής Δημοκρατίας της Μακεδονίας»), ενεφανίσθη ο πρωθυπουργός της τοπικής κυβερνήσεως κ. Κολισέφσκυ και, παρουσία του αντιπροέδρου της κεντρικής γιουγκοσλαβικής κυβερνήσεως, κ. Καρντέλι, Υπεστήριξε τα εξής, τα οποία εδημοσίευσεν εν εκτάσει η εφημερίς των Σκοπίων «Νόβα Μακεντόνια», της 6ης Οκτωβρίου:
Ότι υπάρχει χωριστή εθνότης «Μακεδόνων». Ότι τμήμα της εθνότητος αυτής ζή εις την Ελλάδα και άλλο εις την Βουλγαρίαν. Ότι ως εκ τούτου υφίσταται εξ αντικειμένου «μακεδονικόν ζήτημα», το οποίον πρέπει να τακτοποιηθή. Ότι ουδείς δύναται να ζητήση από την χώραν του κ. Κολισέφσκυ όπως αγνοήση την ύπαρξιν του «μακεδονικού ζητήματος» και παύση να ενδιαφέρεται δια τα συμφέροντα του λαού της. Και ότι, δια την τακτοποίησιν του ζητήματος αυτού, πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν τα κριτήρια που εχρησιμοποιήθηκαν δια την ικανοποίησιν των εθνικών δικαιωμάτων και συμφερόντων των Κυπρίων. Αυτά υπεστήριξεν ο πρωθυπουργός της «Ομοσπόνδου Λαϊκής Δημοκρατίας της Μακεδονίας», η οποία έχει εμβαδόν 25.713 τετραγωνικών χιλιομέτρων και περί το 1.406.000 κατοίκων, επαναλαμβάνων και συγχρονίζων τον από του 1945 υποστηριζόμενον παρά των Γιουγκοσλάβων «μακεδονικόν μύθον».
Και πρόκειται περί μύθου χαλκευθέντος, ο οποίος δεν ανταποκρίνεται ούτε εις την ιστορικήν, ούτε εις την παρούσαν εθνολογικήν πραγματικότητα, διότι οι όροι «Μακεδονία» και «Μακεδόνες» υπήρξαν επί τεσσάρας αιώνας εντός της οθωμανικής αυτοκρατορίας όροι γεωγραφικοί και όχι εθνολογικοί. Η Μακεδονία – η περιοχή δηλαδή μεταξύ Μαυροβουνίου, Αχρίδος, Γράμμου, Ολύμπου, Χαλκιδικής, Νέστου, Πιρίν και Οσογκόφσκας – κατωκείτο επί τουρκοκρατίας από μωσαϊκόν λάων, επικρατέστεροι των οποίων ήσαν οι Έλληνες, οι Τούρκοι και οι Σλάβοι. Εφ’ ω και μεταξύ των τριών αυτών λαών υπήρξεν οξύτατος ο ανταγωνισμός μέχρι των Βαλκανικών πολέμων. Τρία έθνη ευρίσκοντο επί σκηνής καθ’ όλον αυτό το διάστημα: Η Τουρκία, η οποία ηγωνίζετο να διατηρήση την ευρωπαϊκήν αυτοκρατορίαν της· η Ελλάς, η οποία επεδίωκε ν’ απελευθερώση τα υπόδουλα τέκνα της· και η Βουλγαρία, η οποία επωφθαλμία την ηγεσίαν και την προσάρτησιν των εντός της Μακεδονίας κατοικούντων σλαβόφωνων. Οι Σέρβοι, καίτοι είχον ανεξάρτητον κράτος απουσίαζαν από την μάχην.
Δεν ημπορεί να χαρακτηρισθή ως ιδιαιτέρα «γλώσσα», συμφώνως προς τας αρχάς της γλωσσολογικής επιστήμης, αυτό που ομιλούν οι κάτοικοι της νοτίου Σερβίας (η οποία από του 1945 ονομάζεται «Ομόσπονδος Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας») και ωρισμένων χωρίων της Βορείου 'Ελλάδος. Είναι ένα υποτυπώδες ιδίωμα σλαβικής υφής, με πολύ πτωχόν λεξιλόγιον, που συνδέεται στενώτατα τόσον με την σερβικήν, όσον και με την βουλγαρικήν γλώσσαν και έχει δανεισθή πλείστας λέξεις από την ελληνικήν, την τουρκικήν, την βλαχικήν κλπ. Η σχέσις του ιδιώματος αυτού προς την βουλγαρικήν και την σερβικήν γλώσσαν είναι ανάλογος με την σχέσιν της ποντιακής, λόγου χάριν, ή της κυπριακής διαλέκτου προς την ελληνικήν γλώσσαν. Μέχρι του τέλους του δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου το σλαβικόν αυτό ιδίωμα δεν είχεν αποκτήσει γραπτήν μορφήν, ούτε είχε χρησιμοποιηθή εις τον γραπτόν – έντεχνον ή απλούν – λόγον. Ήτο ιδίωμα προφορικής αποκλειστικώς χρήσεως.
Όταν το 1893 6 Βούλγαρος Ν. Γκρούεφ ίδρυσε την «Εσωτερικήν Μακεδονικήν Επαναστατικήν Οργάνωσιν» εκάλει όπως προσχωρήση εις αυτήν όχι καμμίαν φανταστικήν εθνότητα «Μακεδόνων», αλλά «πάντα κάτοικον της Ευρωπαϊκής Τουρκίας, άνευ διακρίσεως γένους, εθνότητος, θρησκείας και πεποιθήσεων» και έτασσεν ως σκοπόν την απελευθέρωσιν όλων των κατοίκων τούτων από του τουρκικού ζυγού. Και όταν, δύο έτη κατόπιν, ο Σαράφωφ ίδρυε, κατ' έμπνευσιν του τσαρίσκου Φερδινάνδου, την «Εξωτερικήν Μακεδονικήν Επαναστατικήν Οργάνωσιν», δεν ωμίλει πάλιν περί «Μακεδόνων» ως «Ιδικής εθνότητος, άλλ’ εζήτει την προσάρτησιν της Μακεδονίας εις την Βουλγαρίαν και εγκαινίαζε μίαν περίοδον τρομοκρατικής δράσεως κατά των Ελλήνων κυρίως, οι οποίοι δεν ήσαν δυνάσται, αλλά δυναστευόμενοι.
Κατά την από του 1908 μέχρι του 1911 περίοδον - την κατ’ εξοχήν περίοδον του προπαγανδιστικού ανταγωνισμού μεταξύ των κυρίων εθνοτήτων της οθωμανικής Μακεδονίας, δηλαδή, των Ελλήνων, των Τούρκων, των Βουλγάρων και των Σέρβων - ουδείς γίνεται λόγος περί «Μακεδόνων». Οι σλαβόφωνοι κάτοικοι της Μακεδονίας έχουν ή ελληνικήν ή βουλγαρικήν εθνικήν συνείδησιν. Πολλοί εστάθησαν οι καθοριστικοί παράγοντες του προς την μίαν ή την άλλην κατεύθυνσιν εθνικού προσανατολισμού των. Το βέβαιον, πάντως, είναι ότι, κατά την διάρκειαν του αγώνος εις την Μακεδονίαν, τα σλαβόφωνα χωρία της περιοχής του Μοναστηρίου και της σημερινής ελληνικής Μακεδονίας έδωσαν γενναίους Έλληνας αντάρτας και φοβερούς Βουλγάρους κομιτατζήδες.
Μετά τους Βαλκανικούς πολέμους, οπότε την Μακεδονίαν διενεμήθησαν οι Έλληνες, οι Σέρβοι και οι Βούλγαροι, και μέχρι του 1921, το «μακεδονικόν ζήτημα» υπάρχει μόνον ως εκδήλωσις βουλγαρικού αλυτρωτισμού. Και πάλιν περί «Μακεδόνων» ως έθνους ουδείς γίνεται λόγος. Μόνον μετά την εμφάνισιν του μπολσεβικισμού, ως κρατικού καθεστώτος, ετέθη υπ’ αυτού «μακεδονικόν ζήτημα» ως ζήτημα απελευθερώσεως ενός ιδιαιτέρου, τάχα, έθνους και ερρίφθη το σύνθημα της δημιουργίας μιας «ανεξαρτήτου και ενιαίας μακεδονικής δημοκρατίας», ως μέλους ομοσπονδίας βαλκανικών κρατών, Το σύνθημα όμως τούτο ηρνήθη να το υιοθετήση το Κομμουνιστικόν Κόμμα της Γιουγκοσλαβίας, καίτοι διαταχθέν υπό της Τρίτης Διεθνούς, διότι δεν επίστευεν ότι υπάρχει χωριστή μακεδονική εθνότης.
Έπειτα, άλλωστε, από τας περιπετείας των Βαλκανικών πολέμων, του πρώτου Παγκοσμίου πολέμου, της ανταλλαγής των πληθυσμών, των συμφωνιών περί εκουσίας μεταναστεύσεως κλπ., οι σλαβόφωνοι της χώρας μας, κατοικούντες όλοι εις την Βόρειον Ελλάδα, ανήρχοντο εις 82.000 εν όλω, συμφώνως προς την απογραφήν του 1928, επί πληθυσμού ενός και ημίσεος εκατομμυρίου της περιοχής. Κατά την διάρκειαν της κατοχής, ένα μέρος των σλαβόφωνων αυτών συνειργάσθη στενώς με τας βουλγαρικάς Αρχάς, αι οποίαι είχαν εγκατασταθή εις την Βόρειον Ελλάδα, έδρασαν εγκληματικώς κατά του ελληνικού πληθυσμού και, όταν η πλάστιγξ ήρχισε να κλίνη εις βάρος του Άξονος, αντήλλαξε τον βουλαρικόν σωβινισμόν με τον κομμουνιστικόν λαοκρατισμόν. Με την απελευθέρωσιν της χώρας, όσοι εκ των σλαβόφωνων της κατηγορίας αυτής ησθάνοντο ότι, λόγω των εγκλημάτων που είχαν διαπράξει, διέτρεχαν κίνδυνον τιμωρίας, κατέφυγαν εις την Βουλγαρίαν και άλλοι εις την Γιουγκοσλαβίαν. Εις τας δύο αυτάς χώρας προσετέθη και δεύτερον στρώμα φυγάδων, μετά την στρατιωτικήν συντριβήν της κομμουνιστικής ανταρσίας του 1946 έως 1949. Έτσι, σήμερον, οι απομένοντες εις την Βόρειον Ελλάδα σλαβόφωνοι ανέρχονται, συμφώνως προς την απογραφήν του 1951, εις 41.000.
Εν τω μεταξύ, από του 1944, oι επικρατήσαντες εις την Γιουγκοσλαβίαν κομμουνισταί συνέλαβον το μεγαλεπήβολον σχέδιον ν’ αναλάβουν αυτοί, ως διάδοχοι των Βουλγάρων σωβινιστών, την προστασίαν των Σλαβόφωνων της νοτίου Σερβίας, άλλα και της ελληνικής και της βουλγαρικής Μακεδονίας, να τους παρουσιάσουν ως χωριστήν εθνότητα και να υψώσουν τεχνητώς το πτωχόν ιδίωμά των εις γλώσσαν. Η πρωτοφανής αυτή εις την ιστορίαν προσπάθεια συνεχίζεται έκτοτε υπό της γείτονας Γιουγκοσλαβίας και κατά περιόδους σημειώνει εξάρσεις, όπως η τελευταία, πού γεννούν πολλάς αμφιβολίας δια την ειλικρίνειαν της γιουγκοσλαβικής φιλίας έναντι της Ελλάδος, ενώ θεμελιώνουν την βεβαιότητα ότι η γείτων μας τρέφει απαραδέκτους και επικινδύνους δια την ειρήνην επεκτατικάς βλέψεις. Και αυτό ο ελληνικός λαός είναι υποχρεωμένος να το λάβη σοβαρώς υπ’ όψιν.
Περιοδικό "Εικόνες", 13.11.1960
_10001.JPG)
_20001.JPG)
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
-
ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ Φ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ (1905-1991) Ο αρθρογράφος, πολιτικός & κοινωνικός αναλυτής, και ιστορικός Θεοφύλακτος Φ. Παπακωνστ...
-
Σε περίπτωση που σας απασχολεί κάποιο συγκεκριμένο θέμα και επιθυμείτε τη δημοσίευση οποιουδήποτε σχετικού άρθρου (εφόσον υπάρχει) στο παρ...